Ηλιογραφία – Η πρώτη μορφή μόνιμης αποτύπωσης εικόνας σε κάποιο μέσο
Όπως ήδη γνωρίζετε από το άρθρο η τέχνη της Φωτογραφίας, η πρώτη φωτογραφία που σώζεται μέχρι σήμερα ανήκει στον Joseph Nicéphore Niépce. Τη συγκεκριμένη δημιουργία την ονομάζουμε φωτογραφία γιατί έτσι έχουμε μάθει να αποκαλούμε οποιαδήποτε δημιουργία αποτυπώνει με εικαστικό τρόπο την πραγματικότητα πάνω σε ένα μέσο. Ωστόσο πριν καθιερωθεί ο όρος φωτογραφία, περάσαμε από πολλές τεχνικές και πολλά πειράματα το πρώτο εκ των οποίων ήταν η Ηλιογραφία.
Πριν ανακαλυφθεί ο τρόπος μόνιμης καταγραφής μιας εικόνας πάνω σε κάποιο μέσο και πριν καν δημιουργηθεί η πρώτη φωτογραφική μηχανή, είχαν γίνει πάρα πολλά πειράματα και δοκιμές με στόχο την προβολή της πραγματικότητας πάνω σε κάποιο μέσο. Ωστόσο υπήρχε ένα βασικό πρόβλημα. Δεν είχε εφευρεθεί ακόμα ο τρόπος μέσω του οποίου η όποια προβολή της πραγματικότητας να μπορεί να παραμείνει πάνω σε κάποιο μέσο χωρίς να χαθεί. Φανταστείτε ότι βλέπετε μια ταινία σε έναν προτζέκτορα, πατάτε το κουμπί της παύσης σε ένα καρέ που σας αρέσει και ψάχνετε να βρείτε τον τρόπο μέσω του οποίου αυτό το καρέ θα αποτυπωθεί μόνιμα πάνω στο πανί προβολής για να το έχετε σαν φωτογραφία και να το βλέπετε όσες φορές θέλετε.
Αρχικά οι προσπάθειες του Niépce ξεκίνησαν το 1816. Τότε πειραματιζόταν μέσω της λιθογραφικής χαρακτικής και με τη χρήση χλωριούχου άργυρου πάνω σε χαρτί προσπαθούσε να αποτυπώσει εικόνες που λάμβανε μέσω της Camera Obscura. Ωστόσο ό,τι προβαλλόταν πάνω στις πλάκες εξαφανιζόταν μετά από λίγα λεπτά.
Σε ένα από τα πειράματά του χρησιμοποίησε ιουδαϊκή άσφαλτο σε συνδυασμό με Βιτουμένιο της ιουδαίας. Το Βιτουμένιο είναι μια εξαιρετικά φωτοευαίσθητη ουσία η οποία σκληραίνει με την έκθεση στο φως και έτσι δημιουργεί σταδιακά μια αποτύπωση που όταν ολοκληρωθεί δεν χάνεται. Όση άσφαλτος δεν εκτέθηκε στον ήλιο μπορούσε να μεταβληθεί οπότε την αφαίρεσε με λεβάντα και ένα μείγμα πετρελαίου.
Η έκθεση της Ηλιογραφίας κράτησε 8 ολόκληρες ώρες γιαυτό και τα στοιχεία του κάδρου είναι φωτισμένα από όλες τις πλευρές επειδή τόσες ώρες χρειάζεται ο ήλιος για να μετακινηθεί από την ανατολή μέχρι τη δύση.
Το αποτέλεσμα όλης αυτής της διαδικασίας ήταν η πρώτη φωτογραφία που παρέμεινε αναλλοίωτη χωρίς να χαθεί μετά από λίγο αλλά προφανώς δεν πλησιάζει καθόλου στην έννοια της φωτογραφίας που ξέρουμε σήμερα. Η Ηλιογραφία του Le Point de vue du Gras (Θέα από το παράθυρο στο Le Gras) από άποψη τεχνικής έχει αρκετούς περιορισμούς όπως το ότι δεν μπορεί να αναπαραχθεί ή να εκτυπωθεί όπως κάνουμε με μια φωτογραφία από φιλμ ή από ψηφιακό φορμά. Αυτό καθιστά την κάθε δημιουργία μοναδική και ανεπανάληπτη. Επίσης απαιτείται ειδικός φωτισμός και συγκεκριμένες γωνίες ώστε να μπορέσουμε να δούμε καλά το εικαστικό αποτέλεσμα. Τέλος όπως βλέπετε και στην ίδια την φωτογραφία, δεν υπάρχει αρκετή ευκρίνεια και ανάλυση και διακρίνουμε οριακά μερικά περιγράμματα από σκεπές σπιτιών και ένα δέντρο που βρίσκεται στην ευθεία της σκεπής του κεντρικού σπιτιού.
Εδώ σας παραθέτω μια φωτογραφία που δείχνει καθαρά το τι έβλεπε ο Niépce κατά τη διάρκεια της δημιουργίας της Ηλιογραφίας.
Δυστυχώς η ανακάλυψη του Niépce απορρίφθηκε όταν προσπάθησε να την παρουσιάσει στη Βρετανική Βασιλική Εταιρεία και έτσι παραχώρησε όλες τις σημειώσεις και τα δείγματα των Ηλιογραφιών του στον Βρετανό βοτανικό εικονογράφο Francis Bauer. Τα δείγματα και η έρευνα άλλαξαν πολλά χέρια από τότε και εκτέθηκαν την τελευταία φορά το 1905 όπου έκτοτε χάθηκαν για να ανακαλυφθούν ξανά στο 1956 σε μία σοφίτα μέσα σε ένα κιβώτιο από τον ιστορικό φωτογραφίας Helmut Gernsheim ο οποίος έδωσε τον τίτλο του εφευρέτη της φωτογραφίας στον Niépce έστω και μετά από τόσα χρόνια.
Η Ηλιογραφία ήταν πλέον μια ξεπερασμένη μέθοδος μετά από τις ανακαλύψεις του Talbot και του Daguerre οι οποίες εμφανίστηκαν μερικά χρόνια μετά την ευρεσιτεχνία του Niépce και συντέλεσαν στην εξέλιξη της φωτογραφίας και στη χρήση πολλών νέων τεχνικών φωτογράφισης και τεχνολογικών μέσων με τα οποία δημιουργούμε φωτογραφίες κάτι το οποίο συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας και θα συνεχίζεται για πάντα.
Για να δείτε το portfolio του Anthony David μπορείτε να επισκευθείτε την επίσημη ιστοσελίδα του εδώ: www.anthonydavidphoto.com